Odkrycia geograficzne

Dokładniej mówiąc wielkie odkrycia geograficzne, czyli popularne określenie ludzkiej ekspansji na przełomie wieku piętnastego i szesnastego, gdzie do najważniejszych jej elementów zaliczymy opłynięcie przylądka dobrej nadziei, odkrycie ameryki, czy też opłynięcie wokół świata i dostanie się drogą morską do Indii. Wydarzenia te były tymi, które dały początek kolejnym wyprawom odkrywczym i pozwoliły przyczynić się do znaczących poszerzeń horyzontów geograficznych europejczyków. Opłynięcie wokół ziemi pomogło natomiast ostatecznie ustalić że jest ona tak naprawdę okrągłą, co było już wcześniej sugerowane, jednak spotykało się z wieloma sceptycznymi głosami, a w pewnych okresach, osoby wyrażające takowe opinie były uważane za heretyków. Odkrycie nowego świata dawało wiele nowych możliwości, a mianowicie nowe tereny do zamieszkania, poznanie nowych kultur i cywilizacji, możliwość wymiany z nimi swoich doświadczeń, pomimo, że ludność indiańska była mówiąc szczerze o wiele gorzej rozwiniętą niż ta w europie.

Kolejne wieki, a czy też właściwie tysiąclecia sól stanowiła jedyną przyprawę i konserwant, który znany był na starym kontynencie. W epoce rzymskiej zaczęły pojawiać się także inne z przypraw, a mianowicie cynamon, goździk i głównie pieprz. Wszystkie one pochodziły z dalekich terenów azjatyckich. W europie średniowiecza region ten historycznie scalił się w jeden i w tym czasie będziemy mówili o Indiach. W wyobrażeniach europejczyków była to kraina, która płynęła mlekiem oraz miodem, bogata byłą w wszelaką gamę kruszców szlachetnych oraz szeroką gamę przypraw. Import przypraw korzennych następował nieprzerwanie przez okres całego średniowiecza, aż do momentu kiedy upada cesarstwo bizantyjskie. W czasie tym wszystkie szlaki handlowe opanowane zostają przez osmańskich Turków, którzy uzyskują monopol na importowanie przypraw. W bardzo krótkim czasie ceny na europejskich rynkach wzrastają zaskakująco szybko. Spowodowało to konieczność obrania morskiej drogi do Indii. Zaistniały dwie koncepcje, według jednej chciano spróbować opłynąć dookoła Afrykę, chociaż dokładnie nie wiedziano w którym miejscu kończy się ten duży kontynent, druga z koncepcji natomiast opierała się na założeniu, że ziemia jest okrągła i płynąć nieprzerwanie na zachód, dopłynie się na wschód, między innymi do Indii. Nawigacja w tym okresie jednak była bardzo prymitywna, a żegluga odbywała się tylko po terenach, na których widoczny był jeszcze ląd. Powodowało to, że podczas takowej eskapady na żeglarzy czyhać mogło naprawdę wiele niebezpieczeństw. Kolumb przygotowując swoją wyprawę nie przewidział jednak, że na północy znajdować mogą się inne lądy i przybijając do wybrzeży ameryki uznaje ją za Indie, a rdzennych jej mieszkańców analogicznie nazywa Indianami.

Krzysztof Kolumb chcąc udowodnić teorię kulistości ziemi udaje się na zachód by w takowy sposób dopłynąć do Indii. Jego wyprawa doprowadza go jednak w całkowicie inne miejsce, a mianowicie do Indii. Po krótkiej podróży z wysp kanaryjskich dociera on następnie Dos stałego lądu, co ma miejsce w roku 1492 i według jego przypuszczeń jest to właśnie wybrzeże Indii. W istocie jednak dociera do Karaibów. W czasie swych kolejnych podróży odwiedza Kubę, Jamajkę, Portoryko oraz Trynidad. Oprócz tego udaje mu się także opłynąć półwysep Jukatan i dociera do ameryki południowej w okolicach Wenezueli. Gdy w końcu zrozumiano, że odkryty ląd to całkowicie nowy kontynent, sądzono że jest on przeszkodą nie do ominięcia na zachodniej drodze do Indii właśnie. Kilkanaście lat później jednak jeden z żeglarzy udowadnia, że jest to możliwe, przemierza konno przesmyk panamski i dociera do wybrzeży oceanu.

Po odkryciu kontynentu amerykańskiego Hiszpanie, a jednocześnie z nimi także Portugalczycy zintensyfikowali swoje odkrywcze wyprawy zamorskie. W tym celu, opierając się o opinię papieża, oba z tychże państw zawarły pomiędzy sobą pakt, w którym podziałowi podlegać miały terytoria, które udało się odkryć. Granicą podziału został jeden z południków czterdzieści sześć stopni, mieszczący się na zachód od Greenwich. Leżące na wschód od niego terytoria w Afryce i Azji południowej należały do Portugalii. Natomiast cała Ameryka miała być hiszpańską zdobyczą. Jednakże jak się okazuje później, na terenach tych znalazła się także dość spora część ameryki południowej i tereny te opanowują Portugalczycy nadając im nazwę Brazylii. Dwudziesty września roku 1519 to moment kiedy z portu wypływa flota Ferdynanda Magellana. Podróż miała przede wszystkim przyćmić sławę i wcześniejsze dokonania, które na swoim koncie miał Kolumb, czy też da Gama. Choć sam Magellan nie powraca z wyprawy ginąc z ręki tubylców na filipinach, to jego wyprawa była pierwszą, gdzie człowiek opływa świat dookoła. Z pięciu statków, na których znajdowało się ponad dwustu żeglarzy, powraca tylko jeden, z osiemnastoma ludźmi na pokładzie po okresie trzech lat żeglugi. Żeglarze zdziwili się faktem, że udało im się wrócić w sobotę, chociaż prowadzonych przez nich wyliczeń powinna być niedziela, udało im się odkryć zmianę daty.

U podłoża odkryć geograficznych leżeć będzie szeroka gama przyczyn. Przede wszystkim wyróżnić będziemy mogli przyczyny społeczne, takie jak ciekawość świata, chęć zdobycia sławy i społecznego prestiżu, podbijanie nowych ziem oraz ludów w imię szerzenia wiary i tak dalej. Kolejny z powodów to szereg przyczyn politycznych, między innymi brak pracy dla rycerzy, niekorzystne warunki z handlu pomiędzy państwami europy a bliskim wschodem, zakończenie wojny z ludami mauretańskimi, czy też poszukiwanie nowych rynków zbytu swoich towarów, co owocuje właśnie szeregiem wielkich odkryć geograficznych.

Wielkie odkrycia geograficzne ciągnąć będą za sobą szeroką gamę skutków o podłożu geograficznym, gospodarczym, społecznym oraz politycznym. Jeśli chodzi o konsekwencje gospodarcze to przede wszystkim nowe tereny dają możliwość zakładania nowych plantacji i upraw, oprócz tego rozwija się technika morska, zwiększa liczba kupców, powstają nowe rynki zbytu, ceny towar mogą gwałtownie spaść, Europa nie jest już bowiem uzależniona od bliskiego wschody. Eksploatowanie nowych lądów, wydobywanie ich surowców i naturalnych dóbr to kolejne korzyści. W przypadku konsekwencji społecznych miejsce ma gwałtowny rozwój nauk geograficznych, a wszystko dzięki poczynionym obserwacjom i zapisom żeglarzy. Sama świadomość europejczyków także się zmienia – między innymi z powodu udowodnienia kulistości ziemi. Skutki polityczne to przede wszystkim ekspansja rdzennych kultur zamieszkujących nowoodkryte tereny, rywalizacja na morzu i lądzie pomiędzy mocarstwami europy, czy też zwiększenie ilości piratów rabujących statki handlowe.

Kolonializm to pojęcie, które bezpośrednio łączyć będzie się z wielkimi odkryciami geograficznymi, gdyż właśnie z nimi wiązać będzie się jego początek, co miało miejsce na przełomie wieku piętnastego oraz szesnastego. Do przyczyn kolonializmu zaliczymy przeludnienie obszarów wyżej rozwiniętych, przede wszystkim starego kontynentu i próba drążenia do znalezienia nowych terenów pod osadnictwo. Innym z powodów jest także poszukiwanie kruszców, surowców i innych dóbr naturalnych, które były wcześniej nieznane.