Rolnictwo

Rolnictwo dzielić będziemy mogli na dwa rodzaje, a mianowicie ekstensywne, które jest tradycyjnym oraz intensywne, nastawione na uprzemysłowienie i wysoko towarowość. W zależności od tego jakie będą jego cechy charakterystyczne, a mianowicie nakłady pracy, plony, średnia powierzchnia gospodarstw rolnych, czy też powierzchnie rolnicze kraju będziemy właśnie wyróżniać różne z systemów rolniczych w danych terenach. Kraje europy zachodniej będą w większości przypadków należały do grupy rolnictwa intensywnego, gdyż do jego cech charakterystycznych zaliczyć będziemy mogli między innymi duży stopień mechanizacji, nawożenie, inwestycje o charakterze agrarnym oraz specjalnego rodzaju technologie przystosowane właśnie z myślą o rolnictwie. Oprócz tego ważną rolę odgrywały będą plony, zbiory są duże z jednego hektara, szczególnie jeśli chodzi o zboża. W przypadku dzisiejszej światowej gospodarki rolnictwo nie będzie stanowiło jej trzonu, najważniejszy jest sektor usług oraz przemysłu, w krajach wysoko rozwiniętych w rolnictwie zatrudnionych jest góra kilkanaście procent obywateli, jest to jednak w pełni wystarczającym do wyżywienia całego państwa.

Gałąź gospodarki jaką jest rolnictwo pełnić będzie trzy podstawowe i najczęściej opisywane funkcje. Pierwsza z nich, funkcja ekonomiczna, polegała będzie na produkowaniu żywności, pasz i surowców, które wykorzystywane są w przemyśle wytwórczym. Ten elementem będzie brał udział w tworzeniu PKB, czyli Produktu Krajowego Brutto. Druga funkcja, społeczna, polega na zapewnianiu społeczeństwom miejsc pracy, a ostatnia z nich, funkcja przestrzenna, jest odpowiedzialną za przekształcanie krajobrazów naturalnych w czysto rolnicze, które są bardzo charakterystycznymi. Bardzo często krajobrazy rolnicze przybierać mogą piękny wygląd, tworząc niezapomniany widok, jednak z drugiej strony powodują one bardzo głębokie zmiany w środowisku naturalnym, które często są nieodwracalnymi, między innymi erozję oraz wyjałowienie gleby.

Rolnictwo z całą pewnością będziemy mogli uznać, za jeden z najstarszych elementów materialnej wytwórczości człowieka, gdzie początki datowane są już na okres neolitu, nawet kilkanaście tysięcy lat wstecz. Przejście od łowieckiego trybu życia i zbieractwa na uprawy roli doprowadziło między innymi do zrewolucjonizowania ludzkich społeczności, jednych z większych w historii naszej rasy. Często przy tym wymieniana jest także faza pośrednia, czyli etap tworzenia pierwszych ogrodów. Służyły one przede wszystkim za tymczasowe zabezpieczenia dla społeczeństw wędrownych na wypadek okresu nieurodzajów. Zmieniać zaczął się tryb życia, z koczownictwa przechodzono w osadnictwo, co zaczęło prowadzić do powstawania liczniejszych oraz coraz bardziej złożonych form społeczności. Umożliwiały one między innymi dalsze kroki w ewolucji ludzkiej cywilizacji. Człowiek dzięki tym krokom zmienił także swój stosunek do przyrody, którą zaczynał dostosowywać do swoich potrzeb, nie był od niej już całkowicie uzależnionym. Pierwsze potwierdzone informacje o uprawie roli pochodzą z bliskiego wschodu, a mianowicie terenów Mezopotamii i Egiptu. Do pierwszych roślin uprawnych na tych terenach zaliczano pszenicę, jęczmień, a także później inne ze zbóż. Na przykład w Azji dominował groch, od samego początku ryż, bób, proso i wiele, wiele innych tym właśnie podobnych elementów, wszystko dostosowane było do warunków klimatycznych regionu. Dzięki uprawie roślin istniała możliwość rozwoju wielkich starożytnych cywilizacji opartych przeważnie o ustroje feudalne. Rolnictwo odgrywało w nich tak dużą rolę, że często określane są mianem cywilizacji pszenicy, ryżu, czy też kukurydzy.

Aby miejsce mógł mieć efektywny rozwój rolnictwa spełnione muszą być dwie grupy czynników, a mianowicie przyrodnicze i te pozaprzyrodnicze. Jeśli chodzi o te pierwsze to do najważniejszych z nich zaliczymy ukształtowanie powierzchni, klimat i rodzaj gleb. Do najbardziej sprzyjających rolnictwu terenów zaliczymy przede wszystkim te równinne, czy też posiadające łagodne stoki tereny pagórkowate. Warunki takie występować będą między innymi w środkowej części naszego kraju, w niektórych z południowych jego części oraz w okolicy pobrzeża. Najmniej korzystne natomiast panują w górach, z powodu ukształtowania terenu właśnie, gdzie praca maszyn rolniczych jest wysoko utrudnioną i wykonywanie dużej ilości prac konieczne jest w sposoby naturalne. Kolejny z elementów to klimat, który będzie warunkował jakie rodzaje upraw mogą mieć miejsce oraz czy w ogóle istnieje jakaś szansa na hodowlę zbóż i innych roślin. Bezpośrednio z klimatem łączyć będą się także gleby, gdyż to właśnie od ich klasy zależeć będzie, czy dana roślina posiada realne szanse na wydanie swoich plonów. Im większa jakość ziemi, tym lepsze produkty, ich ilość także jest bardziej satysfakcjonującą. Druga z grup czynników to warunki pozaprzyrodnicze. Zaliczyć do nich możemy między innymi mechanizację rolnictwa. Będzie ona posiadała bardzo duży wpływ na efektywność gospodarki rolnej. W Polsce poziom ten nie należy do najwyższych. Rolnicy bardzo często mają problem z zakupieniem nowych urządzeń, szczególnie w małych gospodarstwach.

Pojęcie polityki rolnej oznaczało będzie zespół różnego rodzaju środków, regulacji prawnych i działań, które podejmowane są przez dany kraj. Na celu mają one wpłynięcie na rozmiar danej produkcji sektorów rolnych oraz zwiększenie ich opłacalności. W przypadku obecnej gospodarki rynkowej główny cel to przede wszystkim specjalizacja rolnictwa oraz przyśpieszenie uprawy, postępu technologicznego nastawionego właśnie na rolnictwo, co ma zapewnić efektywność tego działu gospodarki. Polityka rolna zajmowała będzie się także tworzeniem korzystnych warunków uprawy i hodowli, tak aby zapobiec wyludnianiu się wsi.

Agraryzm jest jedną z doktryn społecznych, która swojego czasu była bardzo popularną, w niektórych miejscach na świecie dalej takową będzie. Będzie ona głosiła przede wszystkim, że rolnictwo stanowi trzon i podstawę krajowej gospodarki, które opierać będzie się na samodzielnych gospodarstwach. Oprócz tego według założeń agraryzmu przemysł w szerokim znaczeniu podporządkowany powinien być całkowicie właśnie rolnictwu. Doktryna ta powstała dosyć niedawno gdyż w wieku dziewiętnastym i w czasie tym była traktowana jako ruch społeczny, polityczny przy nacisku na jego wymiar gospodarczy także. Jego rozwinięcie miało miejsce także w pierwszej części wieku dwudziestego. W przypadku naszego kraju PSL cały czas odwoływać będzie się do podobnych idei, które głosi właśnie agraryzm. Niektórzy twierdzą, że posiadać będzie on także dużo wspólnego z feudalizmem, jednak oba te ustroje, czy też ruchy posiadają całkowicie inną i odmienną od siebie specyfikę.

Feudalizm był przez długi okres dominującym ustrojem o wymiarze społecznym, politycznym i ekonomicznym, który jakoby warunkował styl życia i opierał się na zależności ziemskiej. Chłop był najniższym w hierarchii i bezpośrednio podlegał właścicielowi ziemskiemu, który przeważnie był szlachcicem. Ustrój ten popularny był przez długi okres średniowiecza, jednak także cywilizacje starożytne opierały się o podobne, czy też bardzo zbliżone do feudalizmu zasady. Za zakończenie feudalizmu przeważnie uznaje się uwłaszczenie chłopów, którzy otrzymali ziemię na własność.